وقتی صحبت از انتخاب دستگیره مناسب برای درب‌های ساختمانی می‌شود، یکی از مهم‌ترین عواملی که باید در نظر گرفته شود جنس دستگیره است. متریالی که در ساخت دستگیره استفاده می‌شود، نه‌تنها روی زیبایی ظاهری تأثیر دارد، بلکه دوام، مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، کیفیت آبکاری و حتی قیمت تمام‌شده آن را نیز تعیین می‌کند. در این مقاله، نگاهی دقیق و تخصصی به رایج‌ترین متریال‌های استفاده‌شده در دستگیره‌های درب خواهیم داشت تا شما بتوانید با آگاهی کامل انتخاب کنید.
۱. دستگیره‌های برنجی | بهترین کیفیت، بیشترین دوام
برنج (Brass) بدون شک بهترین و باکیفیت‌ترین جنس برای ساخت دستگیره درب محسوب می‌شود. این فلز ترکیبی از مس و روی است که مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی، رطوبت و زنگ‌زدگی دارد. دستگیره‌های برنجی علاوه بر دوام فوق‌العاده، جلوه‌ای لوکس، براق و ماندگار دارند.
✔ مزایا:
- مقاومت بالا در برابر رطوبت و شرایط محیطی
- قابلیت آبکاری دقیق و باکیفیت
- ظاهر شیک و لوکس
- مناسب برای مکان‌های پرتردد و پررطوبت
⚠ نکته مهم:
به دلیل قیمت بالای فلز برنج، امروزه در ایران دستگیره‌های تمام‌برنجی معمولاً به‌صورت سفارشی تولید می‌شوند و در بازار عمومی کمتر دیده می‌شوند.
۲. دستگیره‌های زاماک | ترکیبی اقتصادی با دوام مناسب
زاماک (Zamak) یک آلیاژ پایه‌روی است که ترکیبی از حدود ۹۵ تا ۹۶ درصد روی، ۴ درصد آلومینیوم و مقدار بسیار کمی عناصر دیگر مانند مس یا منیزیم است. این آلیاژ به دلیل قیمت مناسب‌تر نسبت به برنج، در حال حاضر پرکاربردترین متریال برای تولید دستگیره‌های درب در ایران محسوب می‌شود.
✔ ویژگی‌های زاماک باکیفیت:
- ۹۵٪ روی → جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی
- ۴٪ آلومینیوم → افزایش استحکام
- کمتر از ۱٪ ناخالصی → حفظ قابلیت آبکاری و زیبایی سطح
⚠ هشدار در مورد زاماک‌های بی‌کیفیت:
هر چه میزان ناخالصی در ترکیب زاماک بیشتر شود، آلیاژ شکننده‌تر، تردتر و خشک‌تر می‌شود. این موضوع باعث می‌شود دستگیره به مرور زمان دچار شکستگی یا پوسته‌پوسته شدن آبکاری شود. همچنین خاصیت یونیزاسیون و چسبندگی آبکاری در زاماک ناخالص پایین‌تر است، که ظاهر محصول را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
در بازار به زاماک “سرب خشک” نیز می‌گویند که البته اصطلاح اشتباهی است.
۳. دستگیره‌های آلومینیومی | سبک و مقرون‌به‌صرفه
آلومینیوم (Aluminum) یکی دیگر از متریال‌های مورد استفاده در تولید دستگیره است که به دلیل سبک بودن و قیمت پایین، در برخی از مدل‌های اقتصادی به کار می‌رود. این فلز در برابر زنگ‌زدگی مقاوم است اما از نظر استحکام و قابلیت آبکاری، در رتبه‌ای پایین‌تر از زاماک و برنج قرار می‌گیرد.
✔ مزایا:
- وزن سبک
- مقاوم در برابر زنگ‌زدگی
- قیمت مناسب برای مدل‌های اقتصادی
⚠ محدودیت‌ها:
- استحکام پایین‌تر نسبت به زاماک و برنج
- کیفیت پایین‌تر در آبکاری و پرداخت نهایی
- مناسب‌تر برای مکان‌های کم‌تردد یا فضاهای داخلی با استفاده سبک
۴. نکاتی درباره آبکاری دستگیره‌ها
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در طول عمر و ظاهر دستگیره‌ها، نوع و کیفیت آبکاری آن‌هاست. آبکاری طلایی که ظاهری لوکس و شفاف دارد، نسبت به رطوبت حساس‌تر است و در فضاهای مرطوب یا شرجی ممکن است تغییر رنگ یا لکه شدن را تجربه کند.
🔸 برای فضاهایی مثل حمام، سرویس بهداشتی یا مناطق مرطوب، بهتر است از آبکاری‌هایی مثل کروم براق، نیکل خش‌دار یا زیتونی مات استفاده شود که دوام بیشتری دارند.
✅ جمع‌بندی: کدام جنس دستگیره برای شما مناسب‌تر است؟
| نوع جنس | دوام | زیبایی | قیمت | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| برنج | بسیار بالا | لوکس و براق | بالا | مکان‌های پرتردد و لوکس |
| زاماک | بالا | متنوع و قابل آبکاری | متوسط | مصرف عمومی و خانگی |
| آلومینیوم | متوسط | ساده و مدرن | اقتصادی | استفاده سبک و داخلی |
با توجه به شرایط محیطی، بودجه و سبک دکوراسیون، انتخاب جنس مناسب برای دستگیره درب می‌تواند تاثیر بزرگی بر عمر مفید آن و زیبایی کلی فضا داشته باشد. اگر به دنبال کیفیت بالا و دوام طولانی هستید، حتماً مدل‌های برنجی یا زاماک با آبکاری باکیفیت را در اولویت قرار دهید.
📌 برای مشاهده و خرید انواع دستگیره‌های باکیفیت در جنس‌های مختلف، به فروشگاه اینترنتی یراق‌کار سر بزنید.
قیمت مناسب، تنوع بالا و تضمین کیفیت فقط در یراق‌کار!
